Interview Marisella de Cuba

Monumenten Openbare ruimte Interview 
Geplaatst:
Auteur
  • Anna Odink

Marisella de Cuba is antiracisme activist en richtte in 2019 Stichting We Promise op. De actiegroep strijdt tegen discriminatie, racisme en onrecht in Nederland en probeert bewustzijn te creëren over het Jan Pieterszoon Coen monument in Hoorn.

“Op 19 juni 2020 hebben we een grote Weg met J.P. Coen monument actie georganiseerd. Dit deden we na vele pogingen om met de Gemeente Hoorn te praten over de toekomst van het monument”, vertelt De Cuba. Volgens De Cuba gaf de gemeente vrijwel geen gehoor aan de oproep tot een gesprek over het monument. “De gemeente vond het gesprek niet urgent genoeg. Demonstreren is ons laatste redmiddel, ons doel is maatschappelijke bewustwording en verandering. Naar aanleiding van de demonstratie wilde de Gemeente met de ‘Stadsgesprekken Racisme en Discriminatie Hoorn’ toch in gesprek gaan met de burgers van Hoorn. Alleen de gemeente schakelde een wit bureau in om dit te bemiddelen. En daardoor was er weinig affiniteit met het stukje racisme, discriminatie en J.P. Coen. Het kwam eigenlijk niet eens aan bod.”

Een protestbord tijdens een protest tegen het beeld van J.P. Coen in Hoorn. Maker onbekend.

De gesprekken leidden niet tot verwijdering van het monument. Zo lang het beeld er staat blijft actiegroep We Promise daarom demonstreren en verzinnen ze diverse acties: van het demonstreren met borden tot muzikale interventies. “We Promise vraagt al meerdere jaren aan de nazaten van tot slaafgemaakte(n) personen wat de oplossing kan zijn. Ik vind niet dat ik over deze oplossing ga, want ik ben geen nazaat van de slachtoffers van J.P. Coen. Ik ben wel burger van Hoorn en ik vind het een kwetsend beeld, het is een symbool van kolonialisme. Ik snap niet dat dit standbeeld er nog steeds staat.”

Het museum is een optie

We Promise en de nazaten zien het liefste het beeld verwijderd worden, maar ze kunnen zich vinden in het idee om het te verplaatsen naar een museum. In het museum moet het beeld dan wel voorzien worden van context, met een vollediger verhaal, inclusief bezoekregelingen voor scholieren. De Cuba vervolgt: “Aan het beeld is al context geboden door middel van een QR-code. Maar de context is onvolledig en naar mijn idee scant ook bijna niemand de code. Het beeld staat op een prominent plein in Hoorn en het symboliseert veel meer dan alleen de geschiedenis. Het symboliseert de gemeentepolitiek en die is in Hoorn vrij rechts. Een motie om het beeld weg te halen, zou er niet doorheen komen.”

De Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW) adviseert in het rapport Wankele sokkels. Omstreden monumenten in de openbare ruimte om omstreden monumenten aan te vullen, bijvoorbeeld met een kritische omlijsting, een tegenbeeld of artistieke transformatie. De Cuba ziet het niet voor zich dat J.P. Coen voorzien kan worden van een hercontextualisatie: “Ik vind niet dat we het plaatsen van tegenbeelden moeten overwegen bij genocide-plegers, dat past niet. De nazaten vinden dat ook niet gepast. Het beeld moet verdwijnen en we moeten met z’n allen maatschappelijk besluiten wat ervoor in de plaats kan komen. Ik hoop dat we het gesprek in Hoorn kunnen voeren."

Foto: Coco Olakunle

Over Marisella de Cuba

Marisella de Cuba is antiracisme-activist en richtte in 2019 Stichting We Promise op. De actiegroep strijdt tegen discriminatie, racisme en onrecht in Nederland en probeert bewustzijn te creëren over het Jan Pieterszoon Coen monument in Hoorn. Het beeld van J.P. Coen is enorm omstreden vanwege de rol van J.P. Coen in het Nederlandse koloniale verleden. Er is al weerstand tegen het beeld vanaf de plaatsing in 1893. Marisella is inwoner van Hoorn en heeft daarom een goede kijk op de omgang met het omstreden monument.